Marconi Buitendijks

De zeedijk bij Delfzijl is hoger en breder gemaakt. Hij is nu sterk genoeg voor de gevolgen van bodemdaling, aardbevingen en zeespiegelstijging. Bij het centrum van Delfzijl maakt de dijk een bocht. Daar ligt het nieuwe stadsstrand. Op de dijk kun je wandelen, fietsen en uitkijken over zee. Over de nieuwe brug ben je zo in het stadscentrum. Verderop is een nieuwe kwelder aangelegd. Hier ligt nu nieuwe natuur langs de Waddenzee. Het is een dijk waarachter je veilig kunt wonen.

De meest opvallende onderdelen van het project zijn:

• de boulevard op de verplaatste zeedijk
• het stadsstrand achter de dijk
• de brug tussen de boulevard en het stadscentrum
• de kwelder langs de Handelskade Oost
• het vogelbroedeiland op de kwelder

De vroegere gemeente Delfzijl heeft het stadscentrum en het stationsgebied nieuw ingericht. Net als de omgeving van het Eemshotel en het MuzeeAquarium. Tegen de dijk kwam een parkeerplaats voor 20 bezoekende campers. 

Bekijk de documentaire over het project Marconi Buitendijks in het gebied langs de kust van Delfzijl.

Delfzijl is een havenstad met een lange geschiedenis. In een oorkonde uit het jaar 1303 is de naam ‘Delfzijlen’ al te lezen. Die noemt de sluizen (zijlen) in de Delf. Dat is de waterweg die we nu kennen als het Damsterdiep. Bij deze sluizen ontstond een stad waar binnenschippers en zeevaarders hun lading konden overzetten. Het Eemskanaal is gegraven rond 1870. Toen is ook de zeesluis aangelegd en konden schepen via Delfzijl van Groningen naar zee. 

De eerste plannen om de zeedijk weer voor de komende 50 jaar veilig te maken, kwamen in 2009 op tafel. De dijk zou daarvoor bij Delfzijl 2 meter hoger en 10 meter breder worden. Zo’n dijk zou de vroegere havenstad voorgoed van de Waddenzee scheiden. En Delfzijl raakte de sfeer van een havenstad al steeds meer kwijt. 

De ingang van de haven lag tot 1970 bij het stadscentrum. Je kon toen gewoon in de haven rondkijken. De havenmond is in die jaren verplaatst naar het eind van het Zeehavenkanaal, 5 kilometer verderop. Tegenwoordig staat er een groot hek om het havengebied. De havenstad Delfzijl verloor daarmee stap voor stap het contact met de zee. 

De burgemeester van Delfzijl begon in 2009 het gesprek met alle organisaties die verantwoordelijk zijn voor de kust. Zijn vraag was: “Hoe richten we de kust hier samen zo in dat Delfzijl weer een stad aan zee wordt? En kijk daarvoor naar het hele gebied tussen Delfzijl-Noord en de Pier van Oterdum.” Dat werd de start van het Programma Marconi. Elk plan dat in de jaren daarna op tafel kwam, moest bijdragen aan veiligheid, leefbaarheid en de waddennatuur. Alle onderdelen moesten elkaar versterken. 

Dus niet alleen de zeedijk verhogen en veilig maken. 
Ook de natuur verbeteren en ondersteunen. 
Ook recreatie mogelijk maken. 
Ook het stadscentrum aantrekkelijker maken. 
Ook de plaatselijke economie stimuleren. 

Project Marconi Buitendijks is het eerste deel van Programma Marconi dat is uitgevoerd. Dat lukte door de financiële bijdragen van de toenmalige gemeente Delfzijl, de provincie Groningen en het Waddenfonds. 

In 2009 plaatste de Verenigde Naties de Waddenzee op de Werelderfgoedlijst. Marconi Buitendijks zet Delfzijl daarom op de kaart als Poort naar het Werelderfgoed Waddenzee.